จากสมุทรสาคร-กรุงเทพฯ ส่งกลับไปรอฝังกลบจ.ตาก ชาวบ้านจ่อประท้วงปิดทาง

เริ่มแล้วปฏิบัติการขนย้ายกากแร่แคดเมียมจาก “สมุทรสาคร-กทม.” ชุดแรกด้วยรถบรรทุกขนาดใหญ่-สิบล้อ รวม 10 คัน จำนวนรวม 258 ตัน เคลื่อนขบวนมุ่งสู่บ่อกักเก็บใน จ.ตาก ด้วยถนนสายเอเชียมีตำรวจนำตลอดเส้นทาง พร้อมด้วยทีมปฏิบัติการพิเศษเฝ้าระวังสารพิษทั้งทีม HAZMAT ของ กทม.และหน่วย EPU จาก คพ.ตามประกบ ส่วนกากแคดเมียมที่ จ.ชลบุรี คาดเริ่มขนได้ในเดือน พ.ค. ด้าน รมว.อุตสาหกรรมย้ำมั่นใจการขนย้ายกากแร่แคดเมียมไร้ปัญหา มีความปลอดภัย คาดกากแร่ยังหายอยู่ แต่ไม่มาก ขณะที่ชาวบ้านรอบโรงงานเจ้าของสารอันตรายรุดตรวจอาคารเก็บกากอันตรายอีกรอบ ลั่นหากทำไม่ได้มาตรฐาน ไม่มีการสร้างบ่อกักเก็บใหม่ อาจยกระดับการเรียกร้องปิดทางเข้า

เริ่มแล้วการขนย้ายกากแร่แคดเมียมจากบริษัท เจแอนด์บี เมททอล จำกัด จ.สมุทรสาคร และบริษัท ล้อโลหะไทย เมททอล จำกัด เขตบางซื่อ กทม. กลับไปกักเก็บที่เดิมคือ บจม.เบาด์ แอนด์บียอนด์ ต.หนองบัวใต้ อ.เมืองตาก โดยเมื่อเวลา 08.00 น. วันที่ 29 เม.ย. ที่บริษัท ล้อโลหะไทยฯ เช้าวันเดียวกัน รศ.ทวิดา กมลเวชช รองผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (กทม.) นายเจษฎา ประภาสะวัต ผอ.เขตบางซื่อ นพ.สุนทร สุนทรชาติ ผอ.สำนักอนามัย นายภุชพงศ์ สัญญโชติ หัวหน้าสถานีดับเพลิงและกู้ภัยลาดยาว ทีม HAZMAT (Hazardous Materials) พร้อมเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เดินทางมาตรวจดูความเรียบร้อยการขนย้ายกากแร่แคดเมียม ขึ้นรถพ่วงและการปิดซีลรถ ก่อนเคลื่อนขบวนพร้อมกันไปยังจุดนัดพบที่ จ.นนทบุรี เพื่อร่วมขบวนกับรถขนกากตะกอนแคดเมียมที่มาจากจังหวัด สมุทรสาคร เพื่อย้ายกากตะกอนแคดเมียมกลับไปยังพื้นที่ฝังกลบในโรงงานที่จังหวัดตากในช่วงค่ำวันเดียว กันนี้

ทั้งนี้ รองผู้ว่าฯ กทม.ได้กำชับผู้อำนวยการเขตบางซื่อ ให้ติดตามเรื่องความปลอดภัยอย่างเข้มข้นตามที่ได้ซักซ้อม โดยเฉพาะการปิดซีลสองชั้นแต่ละถุง การปิดซีลหลังนำถุงขึ้นรถจนครบ และปิดคลุมด้วยผ้าใบด้านนอก เน้นย้ำเรื่องการดูดฝุ่นล้อรถก่อนออกจากโรงงาน และให้มีการใช้เครื่องตรวจวัดการปนเปื้อนที่ล้อรถและรอบรถที่ใช้ขนย้ายทุกคัน ซึ่งจากการตรวจรถคันแรกไม่พบค่าการปนเปื้อน เป็นการย้ำความมั่นใจให้แก่ประชาชน ส่วนการเคลื่อนขบวนไปยังจุดนัดพบที่ จ.นนทบุรี มีการประสานงานรอง ผวจ.นนทบุรี พร้อมแจ้งเจ้าหน้าที่กระทรวงอุตสาหกรรมที่อยู่ในพื้นที่โรงงานให้ประสานงานต่อเนื่อง นอกจากนี้ กทม.ยังได้จัดเจ้าหน้าที่ทีมตอบโต้สารเคมี (ทีม HAZMAT) เดินทางไปด้วย

ต่อมาในเวลา 14.00 น. นางสาวพิมพ์ภัทรา วิชัยกุล รมว.อุตสาหกรรม พร้อมนายณัฐพล รังสิตพล ปลัดกระทรวงอุตสาหกรรมและคณะ เดินทางไปที่บริษัทเจแอนด์บีฯ หมู่ที่ 2 ต.บางน้ำจืด อ.เมืองสมุทรสาคร เพื่อติดตามการขนย้ายกากตะกอนแคดเมียมกลับคืนสู่หลุมฝังกลบที่จังหวัดตาก ซึ่งใช้รถบรรทุก 4 คัน ออกจากพื้นที่บริษัทในเวลาประมาณ 21.00 น. ถึงจังหวัดตากช่วงเช้าวันที่ 30 เม.ย. โดยมี นายชัยวัฒน์ ตุนทกิจ รอง ผวจ.สมุทรสาคร นายพุทธิกรณ์ วิชัยดิษฐ อุตสาหกรรมจังหวัดสมุทรสาคร รวมถึงเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานต่างๆที่เกี่ยวข้องร่วมต้อนรับ และชี้แจงภาพรวมในแผนการปฏิบัติงานทุกขั้นตอนก่อนที่จะปล่อยขบวนรถทั้ง 4 คัน ที่บรรทุกกากตะกอนแคดเมียมน้ำหนักรวมกันราว 108 ตัน ออกจากบริษัทใน จ.สมุทรสาคร เข้าสู่ ถนนเอกชัย มีตำรวจ สภ.เมืองสมุทรสาคร มาอำนวยความสะดวกบนท้องถนน

นางสาวพิมพ์ภัทราเปิดเผยว่า การขนย้ายกากตะกอนแคดเมียมจาก จ.สมุทรสาคร กลับไปยัง จ.ตาก ในรอบแรกนี้ กระทรวงอุตสาหกรรมเตรียมความพร้อมขั้นสูงสุด มีการทดสอบเสมือนจริงมาก่อนหน้านี้ คาดว่าการขนย้ายจะเสร็จสิ้นภายในวันที่ 17 มิ.ย.นี้ เบื้องต้นจะขนย้ายกากตะกอนแคดเมียมจากสมุทรสาครและที่บางซื่อ กรุงเทพฯ ไปยังจังหวัดตากก่อน ส่วนของที่ จ.ชลบุรี ยังต้องรอกระบวนการทางกฎหมาย

รมว.อุตสาหกรรมกล่าวอีกว่า สำหรับเส้นทางขนย้ายในครั้งนี้ ใช้เส้นทางสายเอเชีย มีตำรวจทางหลวงของแต่ละพื้นที่นำขบวน และส่งต่อเป็นจังหวัดๆ จะหยุดพักเท่าที่จำเป็น ไม่มีการแวะเติมน้ำมัน และมีแผนฉุกเฉินกรณีเกิดอุบัติเหตุไว้เรียบร้อย และเมื่อถึง จ.ตาก จะนำกากตะกอนแคดเมียมไปเก็บไว้ที่อาคารพักคอยในพื้นที่โรงงานที่ปูพื้นด้วยดินเหนียวสังเคราะห์ (Geosynthetic Clay Liner :GCL) ในระหว่างที่เร่งปรับปรุงบ่อเก็บกากแคดเมียมให้มั่นคงปลอดภัยตามมาตรการ EIA โดยมีเจ้าหน้าที่จากสำนักงานอุตสาหกรรมตากและสมุทรสาคร หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกำกับดูแลการขนย้ายอย่างใกล้ชิด ดังนั้นขอให้ประชาชนมั่นใจว่ากระทรวงอุตสาหกรรมเตรียมความพร้อมขั้นสูงสุดในการขนย้ายจากต้นทางไปจนถึงปลายทางที่ จ.ตาก โดยคำนึงถึงความปลอดภัยของประชาชนเป็นสำคัญ

สำหรับน้ำหนักของกากแร่ที่พบในขณะนี้ รมว.อุตสาหกรรมกล่าวว่า จากที่ตรวจพบแม้ยังขาดอยู่บ้าง แต่ไม่มากนักหากนำมาคำนวณกับค่าความชื้นที่สูญเสียไป ดังนั้นต้องรอให้การเคลื่อนย้ายทั้งหมดเสร็จสิ้นก่อน จึงสรุปได้ว่า พบกากตะกอนแคดเมียมครบทั้งหมดแล้วหรือยัง แต่เจ้าหน้าที่ยังไม่หยุดค้นหา ซึ่งทุกขั้นตอนต้องรีบทำให้แล้วเสร็จโดยเร็วให้ทันกับฝนที่อาจจะตกลงมาได้ตลอดเวลา ส่วนเรื่อง คดีความอยู่ระหว่างการตั้งคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงเพื่อหาผู้ที่เกี่ยวข้องที่ทำให้เกิดปัญหานี้ขึ้นมาตั้งแต่ต้นทางจนถึงปลายทาง

ขณะที่ น.ส.ปรีญาพร สุวรรณเกษ อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เปิดเผยว่า วันที่ 29 เม.ย.เป็นต้นไป เริ่มขนย้ายกากแคดเมียมที่ตรวจพบและจัดเก็บอยู่ในบริษัท ล้อโลหะไทย เมททอล จำกัด เขตบางซื่อ กทม. และบริษัท เจ แอนด์ บี เมททอล จ.สมุทรสาคร บางส่วนกลับคืนบ่อฝังกลบ จ.ตาก การขนย้ายจะมีการปิดคลุมรถด้วยแผ่นพลาสติกกันน้ำอย่างมิดชิด ใช้ระบบติดตามจีพีเอสติดตามขนย้าย ตลอดการเดินทางจะมีตำรวจแต่ละพื้นที่รับภารกิจต่อเนื่องกันในการนำขบวน หยุดจอดเท่าที่จำเป็น สำหรับกากแคดเมียมส่วนที่เหลือและจากโกดัง จ.ชลบุรี จะเริ่มขนในเดือนพฤษภาคม คาดว่าการขนย้ายทั้งหมดจะเสร็จกลางเดือนมิถุนายน โดย คพ. ได้มอบหมายหน่วยปฏิบัติการพิทักษ์สิ่งแวดล้อม (EPU) ติดตามการขนย้ายตั้งแต่ต้นทางไปถึงปลายทาง พร้อมเครื่องมือตรวจวัดมลพิษประจำรถร่วมเดินทางไปกับขบวนรถและเมื่อขนย้ายเสร็จแล้ว คพ.จะเข้าตรวจสอบคุณภาพสิ่งแวดล้อมทั้งภายในโรงงานและพื้นที่ภายนอก เพื่อเฝ้าระวังคุณภาพสิ่งแวดล้อมต่อไป

ส่วนที่ บจม.เบาด์ แอนด์ บียอนด์ เลขที่ 94 หมู่ที่ 1 ถนนพหลโยธิน กม.409-410 ต.หนองบัวใต้ อ.เมืองตาก ช่วงสายวันเดียวกันตัวแทนชาวบ้าน 7 หมู่บ้านใน ต.หนองบัวใต้ อ.เมืองตาก และนายคริษฐ์ ปานเนียม สส.ตาก เขต 1 พรรคก้าวไกล เดินทางมาดูความพร้อมและวิธีการปูพื้นอาคารพักคอย เพื่อป้องกันการรั่วซึมของสารแคดเมียมที่ถูกขนย้ายมาถึงระลอกแรก โดยมีนายสมพงษ์ ฟุ้งทวีวงศ์ นายอำเภอเมืองตาก เจ้าหน้าที่สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัดตาก เจ้าหน้าที่สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดตากร่วมดูพื้นที่

ทั้งนี้ นายศุภโรฒ พรมทับ ชาวบ้าน หมู่ที่ 3 บ้านคลองห้วยทรายกล่าวว่า ชาวบ้านยังมีความกังวลเรื่องความปลอดภัย กลัวว่าประชาชนจะได้รับผลกระทบในพื้นที่ที่อยู่ใกล้กับบ่อกักเก็บสารแคดเมียม หากการปูพื้นไม่ได้มาตรฐาน กลัวว่าสารแคดเมียมจะซึมลงใต้ดินปนเปื้อนไปกับน้ำฝนไหลลงสู่แม่น้ำลำคลอง จะเป็นอันตรายกับชาวบ้านที่ใช้น้ำดื่มกิน และทำการเกษตร จากการตรวจสอบที่ชาวบ้านต้องการให้เปลี่ยนแปลงคือ ชั้นที่ปูแผ่นดินเหนียวสังเคราะห์กันซึมเปื้อน เดิมขอให้เพิ่มพื้นด้วยพลาสติก HDPE และมีการเชื่อมต่อรอยให้สนิทชั้นที่ 1 แล้วปูทับด้วยแผ่นดินเหนียวสังเคราะห์อีกชั้น และอีกเรื่องคือบ่อที่จะเก็บกักกากแคดเมียม จะต้องมีการสร้างบ่อใหม่ เพราะว่าบ่อเดิมไม่มีความปลอดภัยแน่นอน จะต้องมีการพูดคุยกันให้ชัดเจน เพราะพวกเราอยู่ในพื้นที่ต้องสร้างความปลอดภัยให้ด้วย ถ้าสิ่งที่เราเรียกร้องยังไม่เป็นที่พอใจของชาวบ้าน อาจมีการยกระดับการเรียกร้อง ชาวบ้านจะมามากขึ้น อาจมีการปิดทางเข้า

จากนั้นเวลา 18.30 น. นายจุลพงษ์ ทวีศรี อธิบดีกรมโรงงานอุตสาหกรรม เปิดเผยภายหลังมาตรวจความเรียบร้อยที่บริษัท ล้อโลหะไทยฯเขตบางชื่อ กทม. ที่จุดนี้มีกากแคดเมียมจำนวน 99 ถุง คิดเป็นปริมาณ 150 ตัน ว่า การขนย้ายกากแคดเมียม 150 ตัน ขึ้นรถพ่วง 6 คัน มีผ้าใบคลุม 2 ชั้น ไปยัง จ.ตาก จะเคลื่อนขบวนรถบรรทุกกากแคดเมียมออกจากโรงงานนี้ได้ในเวลาประมาณ 20.00 น.เป็นต้นไป ส่วนกรณีชาวบ้านในพื้นที่ จ.ตาก ร้องขอให้มีการปูคอนกรีตเสริมเหล็กก้นบ่อ ขณะนี้ดำเนินการเสริมคอนกรีตแล้ว ต้องใช้เวลา 28 วัน ระหว่างนี้ต้องมีการพักกากที่โรงเก็บแร่ ทั้งหมดจำนวน 450 ตัน จาก 6 จุด ในจังหวัดชลบุรี กทม. และสมุทรสาคร หลังคอนกรีตแห้งและทำการฝังกลบคงใช้เวลาไม่เกิน 36-40 วัน จะสามารถฝังกลบได้แล้วเสร็จ

บรรยายใต้ภาพ

ตรวจให้ชัวร์ ตัวแทนชาวบ้านใน ต.หนองบัวใต้ อ.เมืองตาก มาดูอาคารพักคอยในโรงงานที่ จ.ตาก อีกรอบให้มั่นใจว่าปลอดภัยในการเก็บกากแคดเมียมที่จะขนมา โดยกทม. เข้าไปขนออกจากโรงงานในเขตบางซื่อเรียบร้อย (ภาพเล็ก)

ที่มา:  นสพ.ไทยรัฐ ฉบับวันที่ 1 พ.ค. 2567 (กรอบบ่าย)