‘ชัชชาติ’พร้อม 3 ตัวแทน อปท. หารือ’ภูมิธรรม’ 13 ก.พ.
เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ กรณีตัวแทน 3 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ประกอบด้วย สมาคมองค์การบริหารส่วนจังหวัดแห่งประเทศไทย สมาคมสันนิบาตเทศบาลแห่งประเทศไทย และสมาคมองค์การบริหารส่วนตำบลแห่งประเทศไทย และกรุงเทพมหานคร จะเดินทางเข้าพบนายภูมิธรรม เวชยชัย รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ ที่ทำเนียบรัฐบาล ก่อนเข้าประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ในวันที่ 13 กุมภาพันธ์นี้ เพื่อพูดคุยถึงนโยบายของการกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นของรัฐบาล ทั้งเรื่องการกระจายงบประมาณ การกระจายบริหารงานบุคคล หรือการบริหารงานต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องการกระจายรายได้กระจายงบประมาณ 37% ให้เป็นไปตามกฎหมายรัฐธรรมนูญเมื่อปี 2540 แต่ที่ผ่านมาตั้งแต่รัฐบาลชุดก่อนๆ ยังให้ไม่ถึง 25% นั้น
นายคมกฤษณ์ ลิ้มปัญญาเลิศ นายกเทศมนตรีเมืองปากช่อง จ.นครราชีมา และเป็นประธานสันนิบาตเทศบาล จ.นครราชสีมา กล่าวว่า ปกติเทศบาลทั่วประเทศจะมีกองทุนส่งเสริมกิจการเทศบาล สามารถกู้ยืมเงินออกมาได้ในอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 2 บาท หรือจะขอเงินอุดหนุนเพิ่มเติมจากสำนักงบประมาณก็ได้ แต่ถ้าเงินบริหารยังไม่เพียงพอ ยื่นเสนอขอให้รัฐบาลช่วยชดเชยรายได้ที่จัดเก็บไม่ได้ ก็จะทำให้บริหารจัดการได้คล่องตัวมากขึ้น ซึ่งรายได้ของท้องถิ่นหลักๆ จะเป็นเงินภาษีบำรุงท้องที่ และเงินอุดหนุนจากรัฐบาล ทั้งเรื่องเงินอุดหนุนเฉพาะกิจที่ท้องถิ่นขอไปยังสำนักงบประมาณ ส่วนเงินอุดหนุนเงินเดือนครู และเงินอุดหนุนรายหัวอาหารกลางวัน-อาหารเสริมเด็กนักเรียน ขอไปยังกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เป็นต้น โดยงบประมาณที่จัดเก็บเองและที่รัฐอุดหนุนมาให้ ตอนนี้ยังมีท้องถิ่นหลายแห่งที่มีเงินไม่เพียงพอ จึงนำไปสู่การหารือและเสนอขอให้รัฐบาลช่วยชดเชยรายได้ของท้องถิ่นที่จัดเก็บไม่ได้
“การขับเคลื่อนในเรื่องนี้ สันนิบาตแต่ละจังหวัด จะประชุมหารือแล้วนำข้อสรุปส่งไปให้สันนิบาตเทศบาลภาค เพื่อรวบรวมและยื่นเสนอต่อสมาคมสันนิบาตเทศบาลแห่งประเทศไทย ก่อนยื่นเสนอไปถึงรัฐบาล เพื่อให้ช่วยขับเคลื่อนผลักดันแก้ปัญหาในภาพรวมทั้งประเทศ เรื่องที่ยื่นเสนอต่อรัฐบาล นอกจากจะเป็นเรื่องการชดเชยรายได้ของท้องถิ่นที่จัดเก็บไม่ได้แล้ว น่าจะมีการยื่นเสนอในเรื่องอื่นๆ ประกอบกันด้วย อาทิ เรื่องเงินเดือนของคณะผู้บริหาร เรื่องการสอบข้าราชการท้องถิ่นที่เปิดสอบเอง โดยไม่ต้องให้กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น เปิดสอบ เรื่องการแก้กฎหมาย เรื่องการกระจายอำนาจให้ท้องถิ่น ปลดล็อกคำสั่ง คสช. เรื่องการดำรงตำแหน่ง 2 วาระของผู้บริหารท้องถิ่น เป็นต้น คาดว่าน่าจะมีการหยิบยกขึ้นมาขอหารือในครั้งนี้ด้วย” นายคมกฤษณ์กล่าว
ด้านนายบุญโสต สมมนุษย์ ประธานสันนิบาตเทศบาลจังหวัดเชียงใหม่ ในฐานะนายกเทศมนตรีตำบลไชยสถาน อ.สารภี จ.เชียงใหม่ กล่าวว่า ส่วนตัวยังไม่ทราบรายละเอียดว่าจะให้รัฐบาลสนับสนุนงบประมาณ หรือให้ท้องถิ่นจัดเก็บภาษีเพิ่มด้านไหนบ้าง เพราะรัฐบาลให้ อปท.จัดเก็บภาษีที่ดิน 100% ยังไม่ได้ดำเนินการ และยังไม่ถึงเวลาจัดเก็บ ส่วนภาษีโรงเรือน สิ่งปลูกสร้าง ป้ายค่าธรรมเนียม ยังจัดเก็บได้ไม่เต็มที่ เพราะภาวะเศรษฐกิจยังไม่ดี อยู่ในช่วงฟ้นฟูและกระตุ้นเศรษฐกิจระดับรากหญ้าอยู่ ประกอบกับนโยบายแจกเงินดิทัล 10,000 บาท เลื่อนออกไปอีก ส่งผลให้เศรษฐกิจฟ้นตัวได้ช้า ส่งผลกระทบให้ท้องถิ่นจัดเก็บภาษี หรือรายได้ ไม่เป็นไปตามเป้าหมายที่ตั้งไว้
“อยากให้รัฐบาลมีความชัดเจนเรื่องให้ท้องถิ่น จัดเก็บภาษีและรายได้แบบ 100% เพื่อประมาณการรายได้และรายจ่ายแต่ละปีอย่างชัดเจน พร้อมวิเคราะห์ค่าใช้จ่ายในโครงการและแผนงานพัฒนาท้องถิ่น เพื่อจัดลำดับความจำเป็นเร่งด่วนก่อน เพื่อตอบสนองความต้องการหรือตอบโจทย์ประชาชนได้ตรงจุด”
นายบุญโสตกล่าวอีกว่า ส่วนงบอุดหนุนเฉพาะกิจ อาทิ เบี้ยผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ด้อยโอกาส อาหารกลางวัน และนมโรงเรียน ที่ฝากไว้กับท้องถิ่น แต่ท้องถิ่นไม่ได้บริหารจัดการเอง ทางรัฐบาลควรจัดสรรงบดังกล่าวให้ท้องถิ่นโดยตรง เพื่อบริหารจัดการเอง และเพิ่มรายได้ท้องถิ่น 10-20% ได้ นอกจากนี้ ต้องจัดสรรรายได้จากแหล่งท่องเที่ยวที่อยู่ในพื้นที่ท้องถิ่นมากขึ้น อาทิ ค่าธรรมเนียมจากอุทยาน ป่าไม้ เขตสงวนพันธุ์สัตว์และพันธุ์พืช ชายฝั่งทะเล หรือแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ โบราณสถาน โบราณคดี แหล่งท่องเที่ยวชุมชน ให้ท้องถิ่นมีอำนาจจัดเก็บค่าธรรมเนียม ค่าบริการได้ ทำให้ท้องถิ่นมีรายได้เพิ่ม 5-10% เพื่อนำไปสู่การพึ่งตนเองในอนาคต มากกว่ารอรัฐบาลจัดสรรงบประมาณเพิ่มเพียงอย่างเดียว
ด้านนายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร (กทม.) เปิดเผยว่า เรื่องที่เตรียมเข้าหารือ คือขอให้รัฐบาลจ่ายเงินชดเชยรายได้ภาษีที่ดินสิ่งปลูกสร้างคืนกับ อปท.ต่างๆ ในช่วงโรคโควิด-19 ระบาด ที่รัฐบาลช่วยเหลือประชาชนด้วยการลดภาษีที่ดินสิ่งปลูกสร้าง 90% ในปีภาษี 2563 และ 2564 รวมถึงโครงการมอบของขวัญปีใหม่ให้ประชาชน 2566 ด้วยการลดภาษีที่ดินสิ่งปลูกสร้าง 15% ในปีภาษี 2566 หลังจากที่ก่อนหน้านี้ทางรัฐบาลจ่ายคืนมาเพียงบางส่วนแล้ว แต่ยังไม่ครบจำนวนกับรายได้ที่ อปท.สูญเสียไป
ที่มา: นสพ.มติชน ฉบับวันที่ 11 ก.พ. 2567
