ปัจจุบันกรุงเทพมหานครมีปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ทวีความรุนแรงขึ้นเป็นลำดับ เนื่องมาจากสภาวะโลกร้อนที่เกิดขึ้นทั่วโลก โดยเฉพาะมลพิษทางอากาศที่มาจากรถยนต์ส่วนบุคคลหรือรถโดยสารประจำทางที่ใช้เครื่องยนต์แบบจุดระเบิดด้วยการอัดหรือแบบสันดาปภายในที่ใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิงซึ่งมีการเผาไหม้ภายในทำให้เกิดฝุ่นละอองโดยเฉพาะ PM 2.5 และควันกระจายทั่วกรุงเทพมหานครและจังหวัดใกล้เคียง ดังนั้น จึงเห็นควรกำหนดมาตรการให้รถโดยสารประจำทางปรับปรุงเป็นรถที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้า ซึ่งเป็นพลังงานสะอาดไม่ส่งผลกระทบต่อมลภาวะทางอากาศ เพื่อควบคุมมลพิษและเพื่อสอดคล้องกับทิศทางการพัฒนาทางเทคโนโลยีของรถยนต์ทั่วโลก
คำอธิบายหลักการหรือประเด็นสำคัญของร่างกฎหมายหรือกฎหมายที่นำมารับฟังความคิดเห็น
1. รถโดยสารประจำทาง หมายความว่า รถบรรทุกคนโดยสารที่เดินรถตามเส้นทางที่กำหนดไว้ และเรียกเก็บค่าโดยสารเป็นรายคนตามอัตราที่วางไว้เป็นระยะทางหรือตลอดทางที่ได้รับใบอนุญาตเดินรถประจำทางจากกรมการขนส่งทางบก กล่าวคือ รถเมล์ รถตู้ รถสองแถว รถ บขส. ยกเว้นรถกระป้อ รถแท็กซี่ รถไฟ
2. ใช้บังคับกับรถโดยสารประจำทางที่มีเส้นทางเดินรถประจำทางเข้ามาในเขตกรุงเทพมหานครทั้งหมดหรือบางส่วน
3. ห้ามรถโดยสารประจำทางที่ใช้เครื่องยนต์แบบจุดระเบิดด้วยการอัดหรือแบบสันดาปภายในที่ใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิงซึ่งมีการเผาไหม้ภายในเดินรถในกรุงเทพมหานคร เว้นแต่เป็นรถโดยสารประจำทางที่ไม่ใช่การเดินรถประจำทาง
กรณีที่มีการฝ่าฝืนให้ถือว่าเป็นการกระทำของผู้ครอบครองหรือผู้ขับขี่รถโดยสารประจำทาง หรือเป็นการกระทำตามคำสั่งของบุคคลดังกล่าว เว้นแต่บุคคลนั้นจะพิสูจน์ได้ว่าเป็นการกระทำของผู้อื่นโดยที่มิได้รับความยินยอม
4. พนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจหน้าที่ตรวจสอบรถโดยสารประจำทาง หากพบว่ามิได้ขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าให้มีคำสั่งหยุดเดินรถในเขตกรุงเทพมหานคร โดยคำสั่งให้ทำเป็นหนังสือส่งไปยังภูมิลำเนาของผู้ครอบครอง หรือผู้ขับขี่รถโดยสารประจำทางภายในเจ็ดวันนับแต่วันที่พบการกระทำความผิด ในกรณีที่ผู้ครอบครอง หรือผู้ขับขี่รถโดยสารประจำทางได้แก้ไขปรับปรุงรถโดยสารประจำทางให้ขับเคลื่อนด้วยพลังงานไฟฟ้าแล้ว ให้มีสิทธิยื่นคำร้องต่อพนักงานเจ้าหน้าที่เพื่อขอให้ยกเลิกคำสั่งหยุดเดินรถ เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ เห็นว่าได้แก้ไขปรับปรุงแล้ว ให้มีคำสั่งยกเลิกคำสั่งหยุดเดินรถ โดยให้พนักงานเจ้าหน้าที่พิจารณาให้แล้วเสร็จภายในสามวันนับแต่วันที่ได้รับคำร้องและเอกสารหลักฐานครบถ้วนจากผู้ร้อง
ผู้ครอบครอง และผู้ขับขี่ที่ไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ กรณีที่มีการฝ่าฝืนให้ถือว่าเป็นการกระทำของผู้ครอบครองหรือผู้ขับขี่รถโดยสารประจำทาง หรือเป็นการกระทำตามคำสั่งของบุคคลดังกล่าว เว้นแต่บุคคลนั้นจะพิสูจน์ได้ว่าเป็นการกระทำของผู้อื่นโดยที่มิได้รับความยินยอม
5. ให้รถโดยสารประจำทางติดตั้งระบบติดตามรถโดยสารประจำทางแบบเวลาจริง (Real-time GPS tracker) หรืออุปกรณ์อื่นใดตามที่กรมการขนส่งทางบกกำหนด
6. ร่างข้อบัญญัติกรุงเทพมหานครฉบับนี้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนดหนึ่งปีนับแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
7. รถโดยสารประจำทางที่ใช้เครื่องยนต์แบบจุดระเบิดด้วยการอัดหรือแบบสันดาปภายในที่ใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิงซึ่งมีการเผาไหม้ภายในตามกฎหมายว่าด้วยการขนส่งทางบกที่มีอยู่ก่อน ให้มีผลบังคับใช้เมื่อพ้นกำหนดเจ็ดปีนับแต่วันที่ข้อบัญญัติกรุงเทพมหานครนี้บังคับใช้
ผู้เกี่ยวข้อง
– ประชาชน
– กรมการขนส่งทางบก
– องค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.)
– ผู้ประกอบการรถโดยสารประจำทาง